Nằm ở xã Ngọc Chiến (huyện Mường La, tỉnh Sơn La), hồ và đập vòm Nậm Chiến không chỉ là công trình thủy điện trọng điểm quốc gia, mà còn được coi là một danh thắng độc đáo bậc nhất Việt Nam. Đây là đập vòm duy nhất trong cả nước, một loại hình đập vốn chỉ xuất hiện tại những thung lũng hẹp có nền đá vững chắc trên thế giới.
Khác với các loại đập bê tông truyền thống, đập vòm có kết cấu cong ngược dòng. Khi dòng nước dồn về, áp lực không dồn xuống chân đập mà truyền đều sang hai bên vách núi. Nhờ cơ chế phân tán lực này, đập có thể mỏng hơn, tiết kiệm vật liệu hơn, nhưng vẫn đảm bảo an toàn tuyệt đối. Chính kỹ thuật đặc biệt này đã đưa Nậm Chiến trở thành công trình thủy điện “có một không hai” của Việt Nam.
Đến Nậm Chiến vào mùa nước, du khách sẽ ngỡ như lạc vào chốn tiên cảnh. Từ thân đập vòm cao vút, dòng nước trắng xóa tuôn trào, buông dài như áng tóc mềm của nàng sơn nữ giữa đại ngàn. Hơi nước bốc lên, quyện vào mây trời tạo thành những dải lụa trắng bồng bềnh, điểm xuyết giữa nền xanh thẳm của núi rừng Tây Bắc.
Không chỉ có ý nghĩa về thủy lợi, hồ và đập vòm Nậm Chiến còn là một thắng cảnh giàu tiềm năng du lịch, xứng đáng để mỗi du khách đặt chân đến một lần trong đời. Tương lai, nơi đây có thể trở thành điểm nhấn quan trọng trong bức tranh du lịch Ngọc Chiến – vùng đất vốn nổi tiếng với suối khoáng nóng, những cánh rừng nguyên sinh và bản làng người Mông trên cao độ hơn 2000m.
Trên thế giới, những đập vòm nổi tiếng như Hoover (Mỹ), Grande Dixence (Thụy Sĩ), Inguri (Georgia) đều trở thành điểm đến du lịch nổi bật. Với lợi thế là công trình duy nhất tại Việt Nam, hồ và đập vòm Nậm Chiến hoàn toàn có thể bước vào danh sách những “kỳ quan nhân tạo” hấp dẫn nhất của du lịch Tây Bắc.
